Như vậy mà ông thoát khỏi bước giam truân nhất đời ông. Không đầy một tháng tôi ngủ mỗi đêm được 8 giờ và bộ thần kinh của tôi trở lại bình thường". Mấy năm trước người ta bảo tôi trả lời câu hỏi này trên đài phát thanh: "Bài học quan trọng nhất bạn đã học được là bài học nào?".
Bạn chẳng làm được gì cả, nhưng về nhà, bạn thấy mệt, đầu như búa bổ. Nắm 1928, khi ông đang làm ứng cử viên của đảng dân chủ trong cuộc tuyển cử Tổng thống, sáu Đại học đường- trong số đó có hai Đại học đường Columbia và Harward - đã ban những bằng danh dự cao nhất cho ông một người chưa học hết cấp sơ đẳng! Đó là chuyện 5 năm trước.
Sự nghiệp tiêu tan hết, ông còn mắc thêm món nợ 16. George Gallup, trong viện điều tra Gallup, nói rằng phần đông ta tin chắc hễ lợi tức tăng lên chỉ mười phần trăm thôi, sẽ hết lo thiếu thốn. Nhờ sự phác giác ấy mà tinh thần tôi ra khỏi cõi mê man và bắt đầu suy nghĩ được một chút.
Tính cả thẹn của tôi thành bệnh. Lòng nhớ ơn là một đức phải được bồ dưỡng; vậy ta phải luyện tập cho con cái ta cái đức đó thì chúng mới có được. Tôi sẽ học một cái gì có ích.
Smith làm Thống đốc Nữu Ước, tôi thấy khi ông đứng trước sự công kích của đối phương trên trường chính trị đã đối phó bằng cách lặp đi lặp lại mỗi một câu này: "Chúng ta hãy coi chừng những con số. Bởi vậy, mỗi khi cần giải quyết một vấn đề làm cho bạn xúc động, tại sao không chọn một người thân để tỏ bày tâm sự? Tôi không khuyên bạn khóc lóc, ta thán với một "nạn nhân" đầu tiên bạn gặp, khiến cho con người tốt, có lễ độ và dại dột nghe chuyện bạn đó phải bực mình. Hãy kiếm những nhược điểm mà sửa chữa, đừng cho kẻ thù trách ta được.
Ông bỏ ra 15 năm để tự chỉ trích: Sau khi viết xong cuốn sách bất hủ: Nguyên thuỷ của muôn loài, ông nhận thấy rằng nếu xuất bản, quan niệm cách mạng về tạo vật trong sách chắc chắn sẽ làm náo động các giới trí thức và tôn giáo. Đó là trường hợp ông Edison, một người hồi nhỏ thất học, phải bán báo, mà sau làm thay đổi hẳn nền kỹ nghệ của Mỹ. Tôi bắt đầu sống theo tôi.
Nhưng nếu vậy, nguyên do cái chết cũng là tại lo lắng chớ nào phải mất ngủ đâu! Tác giả một bài đăng trong tờ Life có viết rằng: "Tính xấu đặc biệt thường thấy trong số những người đau bệnh động mạch là tính thù vặt. Nhưng cháu nằng nặc đòi cho kỳ được.
Nói chẳng riêng một ai, một người nhức đầu trong năm phút thấy mình đau đớn gấp trăm ngàn lần khi được tin bạn hay là tôi chết. Nhiều khi có những nỗi riêng không bàn với ai được, cả với những người thân thiết hoặc bạn chí thiết nữa. Lần tới thăm ông, tôi nhận thấy mỗi năm có đến hai vạn du khách đến xem sở nuôi rắn của ông.
Chúng ta còn sống được vài chục năm trên trái đất này, thời khắc bất tái lai, cớ sao bỏ phí bao nhiêu giờ để ấp ủ trong lòng ưu tư, bất bình không quan trọng mà chỉ một năm sau là người khác và cả ta nữa đều quên hết? Không nên vậy, hãy nên hy sinh đời ta cho những hành động và cảm tình đáng quý, những tư tưởng cao thượng, những tình thương chân thật và những sự nghiệp lâu bền". Đại tướng Washington, Robert E. Dù chẳng được như vậy thì bạn cũng đở mệt nhiều, vui vẻ hưởng những giờ nhàn rỗi.
Hốt nhiên, tôi nghe tiếng âm nhạc. Còn người bán hàng ở tiệm tạp hoá, người bán báo, người đánh giầy cho bạn ở góc đường nữa? Họ đều là người như ta, trong đầu cũng đầy nhưng lo lắng, mơ mộng và hoài bão riêng. Thầy thuốc bắt anh ta phải tĩnh dưỡng và nhất là không được nổi nóng với bất cứ một cớ nào, vì lẽ thầy thuốc nào cũng biết rằng người đau tim rất có thể chết bất thần khi nổi giận.