Nếu không được hân hạnh như người chân giáo vào thánh đường bàm tâm sự với Chúa Giê Su thì nghe nhạc, ca hát những bản lành mạnh, yêu đời. Tự nhiên họ có xu hướng xử thế bằng với tất cả tính đơn giản của họ. Ai trước khi đến già giặn, đều qua thời kỳ như cheo nầy.
Hồi nhỏ, không để ý gì, muốn làm gì thì làm. Cần lắm họ nói vội một chút. Họ không thích những bài sử bàn về chính trị rắc rối, những con số bề dài của sông, bề cao của núi trong địa lý.
Trí năng lúc nầy cũng theo đà phát triển của khối óc mà phát triển theo. Nếu khi ai hỏi về đời sống uyên ương của cha mẹ, người bạn trai e thẹn khó nói, bỏ lãng thế nào, thì họ cũng có những thái độ ấy khi bàn vấn đề nam nữ với người trong gia đình. Họ anh dũng trong những chuyện phải hy sinh vì nghĩa cả lắm.
Một số bạn trai coi người vợ là phương thế bồi bổ đời sống tinh thần, thay thế họ trong nhiều công việc đòi nhiều tri thức. Nguyên nhân chánh của hai hiện tượng nầy là trước khi ngủ, trước một thời gian ngắn hay lâu bạn trai bị nhiều hình ảnh không trong sạch xâm chiếm tâm trí. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít.
Bạn trai thiếu niên, thanh niên khó chú ý học hành lắm. Có lúc họ nói bậy mà không hay vì mắc lo tỏ ra kỳ quái. Lời khuyên đó vàng ngọc.
Nhà giáo dục cảm thấy khó thuyết dụ. Cha đổ mồ hôi chạy tiền mua thực phẩm để nuôi tôi. Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy người đ àn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý.
Nhưng đó là những đứa con hư của thời đại. Ai mục kích mấy trường hợp ấy, phải lấy làm khó chịu và thương hại chotính nông nỗi của họ. Trong cuốn Toi quy deviens homme, Jean Le Presbytre cho in một hình thanh niên đang bắn tên.
Francoise nói: Tôi phải săn sóc thân thể tôi để tập nó làm những việc khổ cực của tinh thần. Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết rầy mắng, chế nhạo. Ta đừng tự dối và gạt người.
Lẽ dĩ nhiên nên đề phòng một số bạn trai tự nhiên thiên về trí nhớ mà bất chấp trí hiểu. Tình mẫu tử ứa trào trong những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch. Tạo hóa sinh ra con người đã nghĩ đến nam và nữ.
Ngày nọ cậu trốn giám thị leo cây thang chánh của trường, leo tận lên lầu thứ hai rồi kẹp tay vượn, tuột xuống cho đến tầng chót. Đàn ông rút lui sau sự tác thành mầm sống nhưng đã có mặc cảm trách nhiệm về đứa con tương lai xuyên qua tình yêu đối với vợ. Kỳ thực họ có một thứtính tôi không biết gọi là thứ gì mà nó cà rị cà mọ, cà riềng cà tỏi, nhẻo nhẹt, tỷ mỷ, thắc mắc, rắc rối.