Gia đình, quốc gia, nhân loại chờ đợi ở bạn nhiều. Có kẻ ít nói lắm, mặt lầm lì nhưng mấy lúc nầy cũng đa ngôn. Họ cho cây thang danh vọng là lý tưởng của con người.
Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội họp, họ dễ bị ảnh hưởng. Chúng chỉ liên can đến họ là khi giựt bánh của họ hay họ muốn giựt kẹo của chúng. Hình như các bạn trai ấy mất ý thức về tội lỗi.
Sang thời thanh niên, lòng tự ái xen vào, bạn trai có thể nhớ những lời chỉ trích và lo âu. Sự mất ăn mất ngủ nhiều khi gây tai hại đến tâmtính của họ không ít, những lúc thiếu thời mà cả đến lúc họ lão thành. Lời kẻ khác nói vì thiện ý giúp họ hoàn hảo, họ cho là do các ý muốn khinh rẻ, phá hoại họ, khi viết cho bạn mấy dòng nầy tôi hối tiếc một phần quá tự ái đến đáng ghét của tôi.
Hoa hường lại ở trên gai nhọn. Thì họ cũng đẹp trai, mập mạp coi bên ngoài khả quan lắm. Ta thấy đó là những tinh thần, tình cảm mạnh tuy không đ àn áp nổi tình yêu cùng lương tâm, có thể ảnh hưởng trên ấy không ít.
Trong giới bạn trai, có lắm kẻ kết bạn thân nhau chỉ vì điểm ưa thích tán tỉnh bạn gái, bàn các éo le của ái tình. Có nhiều vấn đề họ thông thạo gì đâu mà họ vẫn nói nhưng, mà, song sau đó khi đối phương quả quyết. Họ lại gián tiếp xúi nhiều bạn trai giết hại đời họ bằng cách họ tự trêu bẹo, tán thành các lối ăn mặc như kép hát, như bọn chăn bò bên Mỹ, bằng cách họ tìm gặp bạn trai khéo dụ dỗ, có răng vàng, đeo kiến coi oai, mặc quần vải mắc tiền, láo giỏi, gạt họ giỏi.
Tư tưởng nầy cao siêu quá, tôi không dám xin bạn thực hành. Giữa họ và bạn tâm giao có sự cộng thông đời sống tinh thần, tình cảm: người nầy lo sống cho người kia và hỗ tương tìm hạnh phúc cho nhau. Tuy nhiên trong tuổi dậy thì, khi có lực lượng ái tình yểm trợ, trí tưởng tượng của bạn trai cũng rất mạnh mẽ.
Trước hết đừng so sánh đàn bà với đàn ông về óc trách nhiệm đối với con cái. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Mấy tháng được họ mặc áo sơ mi thông thường, nay họ mặc rộng như bồng bột, bao nhiếm hay mặc châït rất châït bó thân tựïa đòn bánh tét.
Nhưng dầu sao họ cũng là thành phần ta phải phục vụ. Còn nhiều nguyên nhân khác, nhưng phải chịu nguyên nhân chính là người ta vấp té trong tồi phong bại tục. Nàng đến gần tôi hỏi tôi là ai.
Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Mendousse thì từ lúc 13 tuổi trở đi, những xương ngang và xương dọc của bạn trai tiến nhanh về dài cũng như to. Người lớn xung quanh họ thì đua xa xí thì họ cũng đấu tranh lảng tiêu.
Tôi chỉ muốn nói cách chung thôi. Còn những đe dọa do nghi kỵ, nói xiên xéo chỉ làm cho chí tự cường của họ gia trọng và khiến họ bực dọc thêm. Không phải họ tìm tịch mạc để xây dựng những học thuyết gì.