Nhưng sợ hãi và đau khổ sẽ chuyển hóa thành an bình và thanh thản nội tại, vốn xuất phát từ chốn vô cùng sâu thẳm – từ chính cõi Bất thị hiện. Nó không thể tách biệt với đối cực với nó. Kết thúc ảo tưởng chính là tất cả ý nghĩa của cái chết vậy: Nó chỉ gây đau khổ bao lâu bạn còn ôm chặt lấy ảo tưởng.
Để trắc nghiệm mức độ hiện trú, một số thiền sư nhẹ nhàng bước đến sau lưng các môn đồ rồi đột nhiên đánh họ một gậy. Hậu quả là các đối cực cung cấp năng lượng lẫn cho nhau. Gặp phải trường hợp này, bạn hãy quan sát sự phản kháng bên trong bản thân mình.
Cụm từ Bất thị hiện (unmanifested) dưới dạng phủ định nhằm cố gắng diễn tả cái không thể gọi tên, không thể nghĩ bàn, hay không thể hình dung được. Đây là tâm điểm mà toàn bộ thiền định nhắm đến. Sự hiểu biết như thế là tới cần thiết bởi vì trừ phi bạn biết cách nhận thức ra được cái giả lập vốn là hư ngụy – chứ không phải là bạn – thì không thể nào có được sự chuyển hóa lâu dài, và bạn sẽ luôn luôn kết thúc bằng việc thu mình lại để rúc vào ảo tưởng và vào một dạng đau khổ nào đó.
Aldous Huxley sáng tác tập tiểu thuyết nhan đề Island vào những năm cuối đời khi ông quan tâm khá nhiều đến các giáo lý tâm linh. Chỉ riêng sự tĩnh lặng bên trong bạn mới cảm nhận được sự tĩnh mịch bên ngoài. Tức là bạn đã kiến tạo một cái tôi bất hạnh từ cái quầng chứa nhóm đau khổ cảu bạn, và một mực tin chắc rằng cái ảo tưởng do tâm trí giả lập này đích thị là con người bạn.
Tất nhiên là bạn tập trung vào công việc mình đang làm, nhưng đồng thời cũng cảm nhận cơ thể nội tại bất cứ lúc nào có thể được. Tôi không có ý nói buông bỏ phản ứng đơn thuần bằng lời nói đại loại như: “Phải, bạn đúng” với nét mặt đầy hàm ý rằng: “Tôi ở bên trên tất cả những trò vô minh trẻ con này”. Nhấc hòn đá lên, ngươi sẽ tìm thấy ta” (Phúc m thánh Thomas).
Đừng phán xét hay phân tích. Lần đầu tiên thấy như thế, tôi chợt nhận ra rằng bằng cách vỗ mạnh đôi cánh chúng phóng thích hết số năng lượng dư thừa, để khỏi bị tắc nghẽn trong cơ thể rồi biến thành tiêu cực. Ngay những con vịt cũng dạy tôi những bài học tâm linh.
Vâng phục hoàn toàn không chống trái với hành động tích cực, với việc khởi xướng thay đổi, hay với việc đạt được các mục tiêu đã đề ra. Khi bạn đầy dẫy các vấn đề, ắt sẽ không còn khoảng trống cho bất cứ thứ gì mới đặt chân vào, không còn khoảng trống cho một giải pháp. Dưới đây là minh họa về cách tác động của sự vâng phục trong các mối quan hệ.
Nó sẽ giải phóng phần lớn ý thức trước đây đã bị giam hãm vào vòng suy nghĩ vô bổ và có tính cưỡng chế. Tâm trí vị ngã tập thể là một thực thể phá hoại, điên rồ, và nguy hiểm nhất từng cư ngụ trên hành tinh này. Họ đang khôi phục thế cân bằng giữa nam giới và nữ giới vốn đã mất đi rất lâu trước đây, và việc làm đó là tốt.
nếu có sự giận dữ, hãy nhận biết cơn giận dữ đó. Đừng phán xét hay phân tích điều bạn quan sát được. Giá như họ biết được rằng tiến vào cái Bây giờ thật dễ dàng biết bao, rằng sức mạnh của sự hiện trú sẽ xóa nhòa quá khứ cùng nỗi đau khổ của nó, và rằng thực tại sẽ đập tan ảo tưởng.
Bạn hòa nhập vào Cội Nguồn. Bạn không thể làm luận án tiến sĩ về cái “không”. Các khuôn mẫu căn bản của tự ngã được vạch ra nhằm chiến đấu với nỗi sợ hãi sâu kín của nó và với cảm thức thiếu thốn cùng trống vắng của nó.